Türkiye, 1980 yılında yaşanan askeri darbenin üzerinden tam 44 yıl geçti. 12 Eylül 1980 tarihinde gerçekleştirilen darbe, ülkenin siyasi ve sosyal yaşamında derin izler bırakarak demokrasi tarihinin kara lekesi olarak hafızalarda yer aldı.
Darbe, dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren liderliğindeki askeri yönetim tarafından gerçekleştirildi. Türkiye’nin siyasi ve sosyal ortamında yaşanan karmaşanın ardından gelen bu askeri müdahale, sivil yönetimin askıya alınmasına ve sıkıyönetim ilan edilmesine yol açtı. Darbe sonrası ilan edilen sıkıyönetim, ülke genelinde büyük bir korku ve belirsizlik atmosferi yarattı.
12 Eylül Darbesi’nin ardından, binlerce insan gözaltına alındı ve işkencelere maruz kaldı. Yüzlerce kişi idam edilirken, birçok kişi uzun yıllar hapis yattı. Darbenin getirdiği siyasi ve sosyal baskılar, Türkiye’nin demokratikleşme sürecini büyük ölçüde etkiledi. Ayrıca, siyasi partilerin kapatılması ve yeni siyasi yapının oluşturulması da darbenin önemli sonuçları arasında yer aldı.
44 yıl sonra bile, 1980 darbesinin bıraktığı acılar ve travmalar hala taze. Darbe döneminde yaşanan insan hakları ihlalleri, siyasi tutuklamalar ve işkenceler, birçok aile ve bireyin hayatında derin izler bıraktı. Demokrasi mücadelesi verenler, bu dönemi hâlâ unutmuş değil ve darbenin getirdiği olumsuz etkileri her fırsatta dile getiriyor.
Türkiye’de bu döneme ilişkin hafıza, hem resmi tarih çalışmaları hem de sivil toplumun yürüttüğü belgesel ve anma etkinlikleriyle yaşatılmakta. Ancak, darbenin yarattığı derin travmalar ve acılar, bu karanlık günlerin hafızalarda taze kalmasına neden oluyor.
Bu yıl, 1980 darbesinin yıl dönümünde, hem resmi yetkililer hem de sivil toplum temsilcileri, darbenin etkilerini anmak ve demokrasiye sahip çıkmak adına çeşitli etkinlikler düzenliyor. Bu etkinlikler, Türkiye’nin demokrasi tarihindeki bu kara lekeden dersler çıkarılmasının önemini vurguluyor.
