Einstein’ın Nazi Nükleer Bombası Mektubu 4 Milyon Dolara Satıldı
Albert Einstein’ın Nazi Almanyası’nın nükleer bomba geliştirme potansiyeline dair ABD Başkanı’na yazdığı mektup, Christie’s müzayede evi tarafından yaklaşık 4 milyon dolara satıldı.
Bilim insanının bu uyarısının, ABD’nin nükleer silahlar üzerine araştırma ve geliştirme yapmak için Manhattan Projesi’ni başlatmasına neden olduğu düşünülüyor. Manhattan Projesi, 1945’te Japonya’ya karşı ilk kez atom bombası kullanılmasına yol açtı.
1939’da, İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasından haftalar önce yazılan ve imzalanan iki sayfalık mektup, dönemin ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt’e (FDR) hitaben yazılmıştı. Einstein, Nazi Almanyası’nın nükleer program üzerindeki çalışmalarından bahsederek, bunun “son derece güçlü bombalar” üretilebileceği uyarısında bulundu ve Washington’a hızlı bir şekilde hareket etme çağrısında bulunarak uranyum cevheri stoklamasını ve kendi atomik silahlarını geliştirmesini önerdi.
Einstein’ın mektubu, öğrencisi Leo Szilard ve bir grup bilim insanı tarafından genişletildi. Mektup, Beyaz Saray’a elden teslim edildi ve şu anda New York’taki FDR Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesi’nin kalıcı koleksiyonunda yer alıyor.
Salı günü Christie’s müzayedesinde satılan kısa mektup, Szilard tarafından saklanan ve sonunda koleksiyoncuların eline geçen orijinal mektup. Mektup, Microsoft kurucusu Paul Allen’a ait eşyaların açık artırmaya sunulduğu bir etkinlikte satışa çıkarıldı. Allen, 2018’de 65 yaşında hayatını kaybetmişti.
Einstein, mektubun ABD’yi o dönemde tek nükleer silah üreten ülke yapma rolünden ötürü pişmanlık duyduğunu belirtmişti. 1947’de “Almanların atom bombası üretme konusunda başarılı olamayacaklarını bilseydim, asla parmağımı bile kıpırdatmazdım” şeklinde bir açıklamada bulunmuştu.