Savannah Nehri Tesisinde Radyoaktif Arı Yuvası: Eski Nükleer Faaliyetlerin Gölgesi Sürüyor

ABD’nin Güney Carolina eyaletinde bulunan ve Soğuk Savaş döneminde nükleer bomba üretimiyle anılan Savannah River Site tesisinde, radyoaktif seviyesi yasal sınırların 10 kat üzerinde olan bir arı yuvası tespit edildi.

ABD Enerji Bakanlığı’nın yayımladığı resmi rapora göre, söz konusu yuva 3 Temmuz’da tesisin rutin radyasyon denetimleri sırasında bulundu. Yuvada yaşayan arılar öldürüldü ve yuva, “radyolojik atık” statüsünde imha edilerek bölgeden uzaklaştırıldı.

Yüksek Radyasyon, Eski Nükleer Kalıntılarla Bağlantılı

Savannah Nehri Tesisinin, nükleer bomba üretimi amacıyla 1950’li yıllarda kurulduğu ve geçmişte milyonlarca litre sıvı nükleer atığın işlendiği biliniyor. Yuvanın bulunduğu alanın da bu atık tanklarına oldukça yakın olduğu belirtiliyor. Ancak yetkililer, mevcut radyasyonun bir sızıntıdan kaynaklanmadığını, tesisin tarihinden kalma “kalıcı radyoaktif bulaşmanın” sonucu olduğunu savunuyor.

Raporda, yuvadaki radyasyon seviyesinin, bir arının taşıyabileceği miktarın çok üstünde olduğu belirtildi. Arıların genellikle yalnızca birkaç yüz metre uzağa uçabildiği göz önüne alındığında, bu yuvanın tesisin geniş güvenlik çemberi içinde yer aldığı ve dış çevreye risk taşımadığı vurgulandı.

“Sızıntı mı Var?”: Çevreciler Endişeli

Çevre örgütleri ise olayın kamuoyuna geç ve yetersiz bilgiyle duyurulmasına tepki gösterdi. Savannah River Site Watch adlı çevreci grubun sözcüsü Tom Clements, Associated Press’e yaptığı açıklamada “Bu radyoaktif kaynağın ne olduğu neden hâlâ açıklanmadı? Halkın bilmesi gereken bir sızıntı mı var?” diyerek hükümetin şeffaf davranmadığını savundu.

Clements, halkın tesisteki eski nükleer mirasın etkileri konusunda yeterince bilgilendirilmediğini ifade ederken, nükleer atıkların hâlen 43 yer altı tankında depolandığını hatırlattı.

Savunmalar ve Gerçekler

Yetkililer, “herhangi bir çevresel tehdit ya da radyasyon sızıntısı yok” diyerek kamuoyunu yatıştırmaya çalışsa da, çevreciler bu tür olayların Soğuk Savaş döneminden kalan nükleer mirasın hâlâ doğal yaşamı etkilediğine işaret ettiğini belirtiyor.

Savannah River Mission Completion verilerine göre, tesis aktif olduğu dönemde 625 milyon litre sıvı nükleer atık üretmişti. Bugün bile bu atıkların büyük bir kısmı hâlâ tesis sahasında tutuluyor.