Çernobil Köpeklerinde Mavi Tüyler: Bilim İnsanları Nedenini Araştırıyor

Çernobil’deki nükleer felaketten sonra bölgeyi terk eden insanların geride bıraktığı köpeklerin torunları, günümüzde “Çernobil’in Köpekleri” adlı gönüllü grup tarafından izleniyor. Ancak son zamanlarda, bölgedeki bazı köpeklerde görülen mavi tüyler, araştırmacıları şaşkına çevirdi.

Mavi Tüylerin Nedeni Henüz Bilinmiyor

Dogs of Chernobyl (Çernobil’in Köpekleri) adlı gönüllü grubun paylaştığı videolarda, en az bir köpeğin tamamen mavi tüylerle göründüğü belirtildi. Gruptan yapılan açıklamada, “Geçen hafta mavi değillerdi. Nedenini bilmiyoruz, durumu anlamak için yakalamaya çalışıyoruz. Büyük ihtimalle bir tür kimyasala temas ettiler” ifadeleri yer aldı. Yetkililer ise, renk değişiminin endişe verici görünmesine rağmen köpeklerin “aktif ve sağlıklı” olduğunu belirtti.

Bölgedeki Hayvanlar Yıllardır Takip Ediliyor

2017’den bu yana faaliyet gösteren Dogs of Chernobyl ekibi, yasak bölgedeki yaklaşık 700 köpeğe her yıl yiyecek ve tıbbi bakım sağlıyor. Bu köpekler, 1986’daki Çernobil nükleer felaketi sırasında bölgeyi terk eden insanların geride bıraktığı evcil hayvanların torunları. Kazanın ardından insanlar, aşırı radyasyon nedeniyle bölgeden tahliye edilse de, doğa, Çernobil Dışlama Bölgesi’nde (CEZ) yeniden hakimiyet kurdu.

Bölgede hala 11,28 milirem düzeyinde radyasyon bulunduğu ve bu oranın insanlar için izin verilen dozun yaklaşık altı katı olduğu belirtiliyor.

Mavi Tüylerin Kimyasal Bir Nedeni Olabilir

Sosyal medyada, mavi tüylerin kimyasal bir maddeye temas sonucu geçici bir renk değişimi olabileceği öne sürüldü. Bir kullanıcı, “Bu mavi ton, yıkanabilir kimyasal kirlenmeden kaynaklanıyor” yorumunu yaparken, bir diğeri ise, “Bu kadar uzun süre radyasyon bölgesinde kalıp hala üreyebilmeleri şaşırtıcı” diyerek durumun evrimsel bir süreç olabileceğine dikkat çekti.

Çernobil Köpeklerinin Evrim Geçirdiği Ortaya Çıktı

2024 yılında yayımlanan bir araştırma, bu köpeklerin yalnızca hayatta kalmakla kalmayıp, radyasyon, ağır metaller ve kirliliğe karşı bağışıklık geliştirdiğini ortaya koydu. ABD’nin Columbia Üniversitesi’nden çevre sağlığı uzmanı Dr. Norman J. Kleiman liderliğindeki ekip, Çernobil çevresinde yaşayan 116 köpekten kan örnekleri topladı.

Örnekler, 2018–2019 yıllarında Clean Futures Fund tarafından gerçekleştirilen sterilizasyon ve aşılama programı sırasında alındı ve ABD’ye gönderildi. DNA analizleri sonucunda, bu köpeklerin bölgedeki diğer hayvanlardan genetik olarak farklı iki nüfusa ayrıldığı belirlendi. Araştırmada, 400’e yakın “genetik sapma noktası” ve 52 gen tespit edildi. Bunların, radyasyon ve toksik çevresel koşullara uzun süreli maruziyetle ilişkili olduğu değerlendirildi.