ABD’nin Çekilmesi DSÖ’yü Vurdu: 2 Bin Çalışan İşten Çıkarılacak
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ABD’nin kuruluştan ayrılmasının ardından yaşanan bütçe krizi nedeniyle 2025-2026 döneminde 2 binin üzerinde çalışanını işten çıkaracağını açıkladı. Örgüt, personelinin yaklaşık dörtte birini kaybedecek.
Trump Yönetiminin Kararı DSÖ’yü Krize Sürükledi
ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetimi, ocak ayında göreve başlamasının ardından DSÖ’den çekildiğini ilan etmişti. Washington, DSÖ’nün en büyük bağışçısı konumundaydı ve örgütün toplam bütçesinin yaklaşık yüzde 18’ini sağlıyordu.
ABD’nin fon desteğini kesmesinin ardından Cenevre merkezli kuruluş, faaliyetlerini daraltmak ve yönetim kadrosunu yarı yarıya azaltmak zorunda kaldı.
9 Bin Personel 7 Bine Düşecek
DSÖ’nün çarşamba günü üye ülkelere sunacağı rapora göre, örgütün personel sayısı Ocak 2025’te 9 bin 401 iken, Haziran 2026’ya kadar 2 bin 371 kişilik azalma yaşayacak. Bu rakam işten çıkarmaların yanı sıra emeklilik ve gönüllü ayrılmaları da kapsıyor.
DSÖ Sözcüsü, toplam iş gücü kaybının yüzde 22’ye kadar çıkabileceğini belirtti. Geçici personel ve danışmanlar için yapılan işten çıkarmaların ise bu değerlendirmeye dahil edilmediği, çok sayıda geçici çalışanın da işten çıkarıldığı bildirildi.
Ghebreyesus: “En Zor Yıllardan Biri”
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, personeline gönderdiği mesajda durumun ciddiyetine dikkat çekti. Ghebreyesus, “Bu yıl DSÖ tarihinin en zor yıllarından biri oldu. Önceliklendirme ve yeniden yapılandırma sürecinde acı verici ama gerekli kararlar aldık ve küresel iş gücümüzde ciddi bir azalma yaşandı” ifadelerini kullandı.
Genel Direktör, “Şimdi yenilenmiş ve yeniden şekillenen bir örgütle yolumuza devam etmeye hazırlanıyoruz” diyerek yeniden yapılanma sürecine vurgu yaptı.
Bütçede 1 Milyar Doları Aşkın Açık
DSÖ’nün sunumunda, örgütün 2026-2027 bütçesinde 1,06 milyar dolarlık finans açığı bulunduğu belirtildi. Bu tutar, toplam ihtiyacın yaklaşık dörtte birine denk geliyor.
Örgüt, fon açığının mayıs ayında tahmin edilen 1,7 milyar dolardan daha düşük olduğunu açıkladı. Bunun nedeninin bütçe küçülmesi, yeni bağış toplama sürecinin başlaması ve üye ülkelerin zorunlu katkı paylarını artırması olduğu kaydedildi.
ABD’nin DSÖ’den çekilme kararı, küresel sağlık yönetişiminde önemli bir boşluk yarattı ve örgütün gelecekteki operasyonlarına ilişkin endişeleri artırdı.