Ülkenin haber ajansı Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Zambiya Bankası’nın yerel işlemlerde yabancı para birimlerinin, özellikle de ABD dolarının kullanımını engellemeyi amaçlayan yeni kurallar hazırladığını duyurdu.
Yeni para birimi düzenlemelerinin Maliye ve Ulusal Planlama Bakanı tarafından yasal bir araç olarak yayınlanacağı bildirildi. Yürürlüğe girdiğinde, Zambiya kwacha’sının ve onun alt birimi olan ngwee’nin tüm yerel kamu ve özel işlemlerde kullanılmasını gerektirecek.
Merkez Bankası, yerel ekonomide artan dolar kullanımına ilişkin endişelerini dile getirdi. Bankaya göre bu uygulama para politikası araçlarını zayıflatıyor ve döviz kuru üzerinde baskı yaratıyor.
Bank of Zambia tarafından Cumartesi günü yayınlanan bir taslak belge, yerel işlemler için yabancı para birimi kullanırken yakalanan kişilerin on yıla kadar hapis ya da büyük para cezalarıyla karşı karşıya kalabileceğini ortaya koydu. Bu karar, merkez bankasının operasyonlardan sorumlu başkan yardımcısı Francis Chipimo tarafından Ndola’daki bir ticaret fuarında yaptığı konuşmada duyuruldu.
Chipimo dolarizasyonun risklerine dikkat çekerek yetkililerin para ve döviz kuru politikalarını etkin bir şekilde yönetme kabiliyetlerini engellediğini belirtti. Dolar kullanımının kredi ve likidite risklerini artırdığını ve dolar cinsinden kredi piyasalarının Zambiya Merkez Bankası’nın eylemlerine yanıt vermemesi nedeniyle merkez bankasının etkisini zayıflattığını açıkladı.
ABD dolarına bağımlı bir ekonomide, yerel para birimine olan talebin ve öneminin azaldığını, bunun da hem bir değişim aracı hem de bir değer deposu olarak değerinde sürekli bir düşüşe yol açtığını vurguladı.
Chipimo, “En uç noktada, para birimi para olarak kabul edilebilirliğini kaybedecektir,” dedi.
Mayıs 2012’de Zambiya, yerel işletmeler arasında dolar kullanımına kısıtlamalar getirmiş, ancak bu önlemler iki yıldan kısa bir süre sonra kaldırılmıştı.
Bu arada RT’ye özel bir röportaj veren ülkenin Ulusal Meclis üyesi Stephen Kampyongo, Zambiya’nın ABD askeri varlığına ihtiyacı olmadığını söyledi.
Nisan 2022’de Washington, başkent Lusaka’daki ABD büyükelçiliğinde AFRICOM’un Güvenlik İşbirliği Ofisi’nin açıldığını duyurarak “ordular arası ilişkileri” geliştirmeyi ve Zambiya güvenlik güçleriyle işbirliği alanlarını genişletmeyi amaçladı.
Kampyongo, Washington’un Zambiya hükümetine kendi politikalarını empoze etmeye çalıştığına inanıp inanmadığına ilişkin bir soruya cevaben “ABD’nin… bize uluslararası bir talep dayatması arzu edilen bir şey değil” dedi.
“Herhangi bir uluslararası politika karşılıklı saygıya dayanmalı ve her devletin egemenliğini takdir etmelidir” diye ekledi.
