Bilim İnsanlarından Dünya Sahilleri İçin Alarm: “Yüzyıl Sonuna Kadar Yarısı Yok Olabilir”

Küresel ısınma ve kıyı bölgelerindeki yoğun yapılaşma nedeniyle sahiller hızla eriyor. Uzmanlar, gerekli önlemler alınmazsa kıyı ekosistemlerinde çöküşün kaçınılmaz olduğu uyarısını yapıyor.

Küresel iklim değişikliği, deniz seviyelerinin yükselmesi ve kıyı bölgelerindeki kontrolsüz insan faaliyetleri, dünya sahillerini geri dönüşü olmayan bir noktaya sürüklüyor. Bilim insanları, mevcut gidişatın devam etmesi halinde yüzyılın sonuna kadar sahillerin yaklaşık %50’sinin kaybolabileceğini açıkladı.

Uruguay Cumhuriyet Üniversitesi’nden deniz bilimci Prof. Omar Defeo, tehdidin boyutuna dikkat çekerek, “Yüzyılın sonuna kadar sahillerin neredeyse yarısı yok olacak. Uruguay, Brezilya ve Arjantin bu kaynakları paylaşıyor. Bu nedenle kıyı ekosistemlerini yönetmek ve korumak için ortak çalışmak zorundayız” dedi.

Kıyı ekosistemlerinde çöküş hızlanıyor

Deniz seviyesindeki artış ve hızlı kentleşme, sahillerde “ezilme” olarak adlandırılan süreci tetikliyor. Kumullar, plaj yüzeyi ve dalga kırılma hattı arasındaki doğal döngü bozulduğunda, sahiller fırtınalara karşı savunmasız hale geliyor.

Prof. Defeo, “Kumullar tampon görevi görür. Bu bölge kentleşmeyle yok edildiğinde fırtınalar sahil evlerini bile yıkabilecek güçte hale gelir” uyarısında bulundu.

Biyoçeşitlilik keskin şekilde düşüyor

Prof. Defeo ve Brezilyalı araştırmacıların São Paulo kıyısındaki 30 sahilde yaptığı çalışma, nüfus ve ziyaretçi yoğunluğunun biyokütleyi ve tür çeşitliliğini ciddi şekilde azalttığını gösterdi.

Kum üzerinde yapılan yapılaşmalar ile mekanik temizlik araçları, doğal yaşamı daha da baskı altına alıyor. Araştırmaya göre kıyıya yakın bölgelerde organizma sayısı artsa bile bu artış, ekosisteme ait doğal türlerden değil; insan kaynaklı atıklarla beslenen “fırsatçı türlerden” kaynaklanıyor.

Küresel ölçekte erozyon tehlikesi

Marine Science dergisinde yayımlanan bir başka araştırma ise incelenen 315 plajın beşte birinde çok şiddetli erozyon yaşandığını ortaya koydu. Çalışma, deniz seviyelerinin yükselmesi, rüzgar ve dalga dinamikleri ile insan etkisinin erozyonun başlıca nedenleri olduğunu belirtiyor.

Prof. Defeo, özellikle dik eğimli sahillerde insan faaliyetlerinin erozyonu hızlandırdığını vurgulayarak uluslararası işbirliğinin şart olduğunu söyledi.

Uzmanlardan uyarı: Ekonomik ve ekolojik yıkım kapıda

Sahillerin korunmaması durumunda turizm gelirleri başta olmak üzere büyük ekonomik kayıpların yaşanacağı, biyoçeşitliliğin ciddi oranda azalacağı ve kıyı kentlerinin doğal afetlere karşı daha savunmasız hale geleceği belirtiliyor.