Gen Bankalarında Genetik Kaynaklar Koruma Altında…

Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) bünyesindeki gen bankalarında muhafaza edilen tohumlar genetik yapısını koruyarak uzun yıllar saklanabiliyor.

Yerel çeşitleri, yabani ve geçit formları, ekonomik açıdan önem taşıyan endemik bitki türlerini kapsayan tohumlar ile ileri biyoteknolojik yöntemlerle ıslah çalışmaları yürütülüyor.

Endemik türleri içeren genetik kaynakların moleküler düzeyde tanımlanması amacıyla ‘BARKODTÜRK’ adıyla yerli ve milli dijital veri tabanı uygulamaya geçirildi. Böylece endemik bitkilerden başlayarak doku ve DNA Bankası oluşturularak, bu türlerin kayıt altına alınması çalışmalarına başlandı.

Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından, Türkiye’nin genetik kaynaklarının korunması, uzun süreli muhafazası, sürdürülebilirliği, bilimsel araştırmalarda kullanımı ve gelecek kuşaklara aktarılabilmesi amacıyla çalışmalar sürdürülüyor. Bu kapsamda 32 gen bankasında bitki, hayvan, sucul, mikroorganizma ve omurgasız genetik kaynaklarımızın toplanması, muhafazası, kayıt altına alınması, moleküler ve morfolojik karakterizasyonu, üretim yenilenmesi ve araştırma kurumlarının kullanımına sunulması çalışmaları yürütülüyor.

Gen bankalarında muhafaza edilen tohumlar toplandığı, elde edildiği andaki genetik yapısını koruyarak uzun yıllar saklanabiliyor. Gen bankalarıyla bugün ya da gelecekteki ihtiyaç duyulan genlerin, doğal ya da yapay etkenlerle erozyona uğramadan korunması sağlanıyor. Bitki Genetik Kaynakları kapsamında; Tohum Gen Bankalarında bulunan koleksiyonlar, yerel çeşitleri, yabani ve geçit formları, ekonomik açıdan önem taşıyan (tıbbi aromatik, süs, vb.) diğer yabani türleri ve endemik bitki türlerini kapsıyor.

YERLİ VE MİLLİ DİJİTAL VERİ TABANI

Gen bankasında saklanan tohumlar ile ileri biyoteknolojik yöntemlerle ıslah çalışmalarında etkin olarak kullanılması, yapılan ıslah çalışmaları ile küresel iklim değişikliğinden etkilenmemek için biyotik ve abiyotik stres koşullarına dayanıklı çeşit geliştirme araştırmalarına materyal sağlanıyor.

Endemik türleri içeren genetik kaynakların moleküler düzeyde tanımlanması amacıyla ‘BARKODTÜRK’ adıyla yerli ve milli dijital veri tabanı uygulamaya geçirildi. Böylece endemik bitkilerden başlayarak doku ve DNA Bankası oluşturularak, bu türlerin kayıt altına alınması çalışmalarına başlandı.

2 GEN BANKASINDA KORUMA ALTINDALAR

Ankara’da bulunan Türkiye Tohum Gen Bankası’nda başta kültür bitkilerinin yabani akrabaları, yerel çeşitler ve endemik türler olmak üzere uzun, orta ve kısa dönem muhafaza odaları, genetik kaynaklara ait doku ve DNA koleksiyonu ile eksi 18 derecede korunan 60 bin örnek kapasiteli herbaryum bulunuyor.

Bilimsel araştırmalara materyal temini, eğitim ve farkındalık çalışmaları yapılıyor. İzmir’de 1964 yılında kurulan Ulusal Tohum Gen Bankası ülke orijinli bitki genetik kaynaklarına ait yerel çeşitler, ıslah edilmiş çeşitler, kültür bitkilerinin yabani akrabaları ile doğal florada mevcut diğer yabani türlere ait tohum örnekleri muhafaza ediliyor.