Japonya Ay’a İniş Yaptı

İnsansız bir araç, rapor edilen telemetri sorunlarına rağmen Ay yüzeyine yumuşak bir iniş yaptı…

Japonya, robotik iniş aracının güç kaynağındaki teknik zorluklara rağmen Cumartesi günü yumuşak bir iniş gerçekleştirerek Ay’a başarıyla uzay aracı indiren beşinci ülke oldu.

Japonya Havacılık ve Uzay Keşif Ajansı (JAXA) Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Ay’ı Araştırmak için İnsansız Akıllı Araç’ın (SLIM) yere indiğini ve güneş panellerindeki sorunlara rağmen Dünya ile iletişimi yeniden kurduğunu doğruladı.

JAXA’nın uzay laboratuarı direktörü Hitoshi Kuninaka gazetecilere yaptığı açıklamada “SLIM şu anda sadece bataryasıyla çalışıyor ve verilerinin Dünya’ya aktarılmasına öncelik veriyoruz” dedi. Ajans, 700 kilogramlık (1,540 lbs’den biraz fazla) araç üzerindeki güneş panellerinin güneş ışınlarından yararlanmak için yanlış açılmış olabileceğini kabul etti.

SLIM, programın çeviklik ve hassas inişe odaklanması nedeniyle “ay keskin nişancısı” olarak adlandırıldı. Japon ajansı çabalarını amaçlanan hedefin 100 metre (328 feet) yakınına inmeye odaklamıştır ki bu da Ay’a iniş yapan önceki araçların “doğruluk” anlayışından dikkate değer bir sapmadır ve belirlenen bir iniş noktasının birkaç kilometre yakınına inmeyi kabul edilebilir olarak görmektedir.

JAXA’ya göre, iki ana motor ve 12 iticiden güç alan SLIM, birden fazla anten, radar ve kameradan gelen girdileri Ay’ın mevcut uydu fotoğraflarıyla karşılaştırdı ve maksimum doğrulukta bir yörünge çizmek için bu “görüş tabanlı navigasyonu” kullandı.

İniş aracının iniş sırasında iki minyatür sonda çıkardığı bildirildi: mikrodalga fırın büyüklüğünde bir “zıplayan araç” ve beyzbol topu büyüklüğünde tekerlekli bir gezici.

Uzay ajansı SLIM’in hassas iniş hedeflerine ulaşıp ulaşmadığının belirlenmesinin bir ay kadar sürebileceğini kabul etti. Japon bilim insanları, Tokyo’nun uzay aracının daha önce iki kez küçük asteroitlere iniş yapmış olmasına rağmen, Ay’ın daha büyük boyutunun SLIM’in inişi doğru bir şekilde yapmak için yalnızca bir şansı olduğu anlamına geldiğini açıkladı.

Ay’ın engebeli kutup arazisi nedeniyle, özel şirketler uydudan yararlanmaya çalıştıkça hassas iniş teknolojisinin oldukça rağbet görmesi bekleniyor. Kutupların gelecekteki ticari operasyonlar için hayati önem taşıyan oksijen, yakıt ve su zenginliğine sahip olduğuna inanılıyor.

Dünya hükümetlerinin 1967 Birleşmiş Milletler Dış Uzay Anlaşması uyarınca Ay’ın bazı bölümleri üzerinde hak iddia etmeleri yasal olarak yasaklanmış olsa da anlaşmadaki hiçbir hüküm burada ticaret yapılmasını yasaklamıyor.

Henüz hiçbir özel şirket Ay’a yumuşak iniş yapmayı başaramadı, ancak birkaç Japon girişim bunu denemeyi planlıyor ve Tokyo, ABD’nin Artemis programıyla birlikte Ay’ın yüzeyine astronot göndermeyi umuyor. Bu haftaya kadar gök cismine sadece ABD, Rusya, Çin ve Hindistan uzay aracı indirmişti.

JAXA SLIM’i Eylül ayında fırlattı ve 100 milyon dolarlık projenin yerli üretim Mitsubishi Heavy H2A roketiyle Dünya atmosferinden “planlandığı gibi uçtuğunu” bildirdi. Geçen aydan bu yana Ay’ın yörüngesinde dönüyor.