Merkez Bankası’ndan Bir Faiz Hamlesi Daha

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı ile avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranını güncelledi.

BUGÜN YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
TCMB’nin söz konusu kararı, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Buna göre, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerde yıllık uygulanacak iskonto faiz oranı yüzde 40,75, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı da yüzde 41,75 olarak tespit edildi. Söz konusu karar, bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.

FAİZ ORANLARI KAÇTI?
1 Kasım 2023 tarihinden bu yana reeskont işlemlerinde oran yüzde 35,75, avans işlemlerinde oran ise yüzde 36,75 olarak uygulanıyordu.

REESKONT VE AVANS FAİZİ NEDİR?
Reeskont; iskonto edilmiş, diğer bir deyişle bir bedel karşılığı el değiştirmiş (iskonto) olan kıymetlerin, bir bedel karşılığında yeniden el değiştirmesini (reiskonto) ifade eder.

Reeskont ve avans işlemleri, Merkez Bankası Kanunu’nun 45. maddesine göre düzenlenmiştir.

Merkez Bankası, bankacılık kesiminin geçici likidite ihtiyaçlarının karşılanması için, bankalar tarafından verilecek ticari senet ve vesikaları reeskonta kabul edebilir. Türkiye’de reeskont işlemindeki tüm koşul ve kurallar, Merkez Bankası tarafından belirlenir. Bunun yanında, reeskont kredilerinin en yüksek sınırı ve kredi türlerine göre limitleri, para politikası ilkeleri doğrultusunda yine Banka tarafından konulur.

Bu işlemler için Merkez Bankası tarafından uygulanan faize “reeskont faiz oranı” adı verilmektedir. Merkez Bankası reeskonta kabul edebileceği senetler karşılığında avans da verebilmektedir. Avans için teminat olarak alınan bu senetler; ticari senet ve belgeler, devlet tahvilleri ve borsada kayıtlı tahvillerdir. Ekonomideki para arzı ve kredi genişlemesi dikkate alınarak belirlenen reeskont faiz oranı, mevcut durumda uygulanan para politikası kapsamında bir para politikası aracı olarak önemini kaybetmiştir.

REESKONT İL AVANS FAİZİ ARASINDAKİ FARK?
Avans faizi ile reeskont faizi arasındaki fark; avans faiz hukuki işlemlerde, reeskont faizi ise ticari hesaplamalarda kullanılan faiz türüdür. Reeskont Avans Faizi Hesaplama işlemi için reeskont hesap formülü kullanılır. Reeskont faiz oranı ise ülke ekonomisi ve ticaretteki para arzına göre yetkili kurum tarafından belirlenir.

Reeskont ve avans faiz yüzdeleri Merkez Bankası tarafından belirli dönemlerde açıklanır. Reeskont faizinin belirlenmesinde en yetkili kurum Merkez Bankası’dır. Reeskont avans faizi; Merkez Bankası’nın belirlediği ve ticari kredi işlemlerinin hesaplanmasında kullanılan orandır.

Reeskont faiz oranı, bankanın iskonto etmiş olduğu borç veya alacak senedi ile ihracat yapan şirketin sattığı mal bedeline karşı uygulanan Merkez Bankası reeskont kredisi geri ödemesi hesaplamasında kullanılır.