Türkiye, Denizlerde Koruma Alanlarını Genişletiyor: Ege ve Akdeniz’de Yeni DKA’lar Haritaya İşlendi
Dışişleri kaynaklarına göre, Türkiye’nin çevre denizlerinde tesis ettiği yeni deniz koruma alanları, UNESCO’ya bağlı IOC kayıtlarına işlendi. Gökçeada ve Fethiye-Kaş açıklarında belirlenen alanlarla birlikte Türkiye, deniz çevresini koruma konusunda yeni bir aşamaya geçiyor.
Türkiye, deniz çevresini koruma çalışmalarını yeni adımlarla derinleştiriyor. Dışişleri kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Ankara Üniversitesi Deniz Hukuku Ulusal Araştırma Merkezi (DEHUKAM) tarafından ilgili kurumların katkılarıyla hazırlanan ve geçtiğimiz ay UNESCO bünyesindeki Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu’na (IOC) kaydettirilen deniz koruma alanları (DKA) haritası, Türkiye’nin çevre denizlerinde ilan ettiği yeni DKA’ları da kapsıyor.
Ege ve Akdeniz’de Yeni Koruma Alanları
Yeni düzenlemeyle, özellikle Kuzey Ege’de Gökçeada açıkları ve Akdeniz’de Fethiye-Kaş bölgesinde tesis edilen deniz koruma alanları dikkat çekiyor. DKA’larda deniz ekosistemlerinin korunması hedeflenirken, çevresel tedbirlerin alınacağı bildirildi. Yetkililer, bu koruma alanlarının deniz trafiğini yani seyrüsefer serbestisini etkilemeyeceğini vurguluyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın DKA’lara dair mevzuat ve statü düzenlemeleri konusunda koordinasyon süreci devam ediyor.
Finike Denizaltı Dağları ve Kurumsal Yapılanma
Çevre Bakanlığı daha önce, 2013 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla Finike açıklarında “Finike Denizaltı Dağları Özel Çevre Koruma Bölgesi” ilan etmişti. Fethiye-Kaş DKA’sıyla birlikte Akdeniz’deki çevre koruma sahası daha da genişletilmiş oldu.
Bu kapsamda, “Deniz Mekansal Planlama Koordinasyon Kurulu” oluşturuldu. 24 Temmuz 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’yle resmen kurulan kurul, çevresel etkileri değerlendirmek ve kurumlararası koordinasyonu sağlamak üzere düzenli toplanacak. Kurulun sekretarya hizmetleri ise Dışişleri Bakanlığı tarafından yürütülecek.
Yunanistan’ın Deniz Parkı Adımına Mukabil Hamle
Dışişleri kaynakları, Türkiye’nin bu adımlarının aynı zamanda Yunanistan’ın Ege ve İyon Denizi’nde 21 Temmuz’da ilan ettiği iki deniz parkına da karşılık niteliği taşıdığını ifade etti. Türkiye, Yunanistan’ın tek taraflı adımlarına ve fiili durum yaratma çabalarına karşı olduğunu yineledi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Yunanistan’ın, uluslararası anlaşmalarla kendisine devredilmemiş ada, adacık ve kayalıklar üzerindeki uygulamaları, Türkiye açısından hiçbir hukuki sonuç doğurmaz. Türkiye’nin meşru haklarını etkileyecek hiçbir fiili durum kabul edilemez.”
Türkiye Uluslararası Hukuk Çerçevesinde Hareket Ediyor
Türkiye’nin deniz çevresini koruma yönündeki çabalarının uluslararası hukuk ve sürdürülebilirlik ilkeleriyle uyumlu olduğunu belirten kaynaklar, deniz koruma alanlarının ekonomik sektörlerin faaliyetlerini engellemeyecek şekilde artırılacağını aktardı.
Dışişleri Bakanlığı ve ilgili kurumların koordinasyonunda yürütülen çalışmaların tamamlandığı vurgulanırken, IOC kayıtlarına işlenen Gökçeada ve Finike açıklarındaki iki yeni DKA’nın, Türkiye’nin çevreci deniz politikalarında yeni bir dönemin kapısını araladığı belirtildi.
Kaynaklar ayrıca, Türkiye’nin Atina Bildirgesi çerçevesinde diyalog ve iyi komşuluk ilkelerine bağlı kalmayı sürdürdüğünü de hatırlattı.