Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’de İsrail’in desteklenmesinin ‘metafizik bir inanç haline dönüştüğünü’ söyledi. Peki Fidan’ın işaret ettiği bu inancın arkasında Evanjelikler mi var?
ABD başkanlarından Jimmy Carter, Ronald Reagan, Bill Clinton ve George Bush’un da etkisinde olduğu söylenen Evanjelikler, İsrail’deki kaostan ne bekliyor?
İsrail ve ABD’nin Ortadoğu’da kan dökülmesine yol açan politikaları ne zaman gündeme gelse “Evanjelizm”, “İsa Mesih”, “Vaat edilmiş topraklar” gibi kavramlar da peşinden gelir. Komplo teorisyenleri için verimli bir konudur. Ama mevzu Ortadoğu olunca sadece “reel politik” üzerinden değil “teopolitik” (inanç merkezli politika) üzerinden de düşünülmesi gerektiği, dini metinlere de atıf yapan ciddi yazar ve akademisyenler tarafından da sıkça dile getirilir.
HAKAN FİDAN İŞARET ETTİ
En son Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İsrail’in ABD tarafından desteklenmesinin “Metafizik bir inanç” haline dönüştüğünü söyledi. Fidan’ın bu açıklaması ABD’nin güçlü inanç gruplarından ve Beyaz Saray’a hâkim oldukları yorumları yapılan Evanjelikleri akla getirdi… Evanjelizm, Hıristiyan Protestan mezhebinin muhafazakâr bir kolu olarak 1700’lerin başından itibaren ortaya çıkmış.
VAAT EDİLMİŞ TOPRAKLAR
19. Yüzyıldan itibaren daha da etkin olmaya başlayan Evanjeliklere göre “Tanrı” Protestan Hıristiyanlara öbür dünya için, Yahudilere de bu dünya için olmak üzere iki plan yaptı. Bu plan gereği Yahudiler “vaat edilmiş (Arz-ı mev’ûd)” topraklara dönüp (Nil’den Fırat’a kadar) Büyük İsrail’i kuracak ve dünyaya hâkim olacaklardır. Bu plana destek olan Hıristiyan Evanjelikler de öbür dünyada (ahiret) bu desteklerinin karşılığını alacaklar.”
KAOS ARTARSA MESİH GELİR
“Hıristiyan Fundamentalizmi” de denilen bu inanca göre kıyamet öncesi İsa Mesih’in yeryüzüne inmesi için de Yahudilerin kendilerine vaat edildiğine inandıkları topraklara hâkim olması gerekiyor. Yahudiler için son derece kutsal olan Süleyman Tapınağı’nın yeniden yapılması da İsa Mesih’in gelmesi için gerekli şartlardan biri. Bu nedenle de Müslümanlar için son derece kutsal olan Mescid-i Aksa’nın yıkılması gerekiyor. Bu süreçlerin ardından İsa Mesih geldikten sonra da bütün dünyaya hâkim olacaklar. Kıyamet de 2000’li yıllarda ortaya çıkacak bir kaosun ardından kopacak. İnanışa göre; İsa Mesih bu kaostan sonra gelecek ve İsa Mesih sayesinde dünya hakimiyeti kurulacak. Bu yüzden de İsa Mesih’in dünyaya gelmesi için kaos hızlandırılmalı.
İSA MESİH VE ARMAGEDDON
Evanjeliklere göre; İsa Mesih’in gelmesinin ardından yeryüzündeki tüm ulusların güçleri Mesih ve takipçilerine karşı savaşacak. Bu büyük savaşta ilk saldırıyı yapan ve savaşı başlatan İsa Mesih “Megido Dağı”nda yani Armageddon denilen yerde onları yenecek ve merkezi Kudüs olan krallığını kuracak. Ardından da ona iman etmeyenlerin yargılanması başlayacak. Bazı Evanjelikler bu zaferin ardından İsa Mesih’in onları göğe çıkartacağına, bu sayede kurtulacaklarına ve gökyüzünden yerdeki kargaşayı seyredeceklerine inanır.
VAAZLARIYLA MEŞHURLAR
Evanjeliklerin TV vaazları meşhurdur. Bu vaazlarda dini, tarihi ve güncel değerlendirmeler yapılır. Vaizlerden Jack Van Impe’ye göre kaos sürecinde bir nükleer savaş da olacak. Bu savaşta insanlığın üçte biri ateş ve dumandan yok olacak. Mesih bir silah getirecek ve bu silah nötron bombasının yaptığıyla aynı etkiyi yapacak. Neticede de “İsrail’e karşı yürüyen kuzey ordusu ve bütün memleketler Tanrı’nın kıskançlık ateşiyle” yok olacak.
SINIRSIZ VE KOŞULSUZ İSRAİL’İN YANINDALAR
Eski ABD Başkanı Donald Trump da yeni Başkan Joe Biden da neredeyse tüm Amerikan başkanları gibi İsrail’in bir numaralı destekçileri. Trump 2017 yılında İslam dünyasından gelen tüm tepkilere karşın Kudüs’ü İsrail’in resmi başkenti olarak tanımıştı. Biden da Gazze saldırılarında Netanyahu’ya koşulsuz ve tam destek açıkladı.
EN GÜÇLÜ DESTEKÇİLERİ BAŞKANLAR
Evanjeliklerin Amerikan siyaseti ve bürokrasisinde çok güçlü oldukları kabul edilir. ABD başkanlarından Jimmy Carter, Ronald Reagan, Bill Clinton ve George Bush’un da bazı açıklamalarından Evanjelik oldukları, özellikle İsrail ve Ortadoğu’ya yönelik politikalarında bu inançlarının etkisinin olduğu yorumları yapılır. Yine Evanjeliklere göre; ABD Hıristiyanlığı temsil ediyor. Ayrıca teolojik açıdan her Hıristiyan da İsrail’i desteklemelidir. Eğer Hıristiyanlığı temsil eden bu güç, İsrail’i koruyamaz ise Tanrı katında itibarını kaybeder.
BİLGİ NOTU: MELHAME-İ KÜBRA VE DECCAL
‘Melhame-i Kübra’, Armageddon’un İslam dinindeki karşılığı olarak kabul edilir. Bu savaşta kötülükleri ve İslam düşmanlığını ‘Deccal’ temsil eder.
UZMAN GÖRÜŞÜ: ABD’DE GÜÇLÜ VE ETKİLİLER
Prof. Dr. Ali Köse (Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi): “Evanjelikler, Hz. İsa’nın Mesih olarak yeryüzüne döneceğine ve büyük bir savaş yapacağına inanırlar. Buna kendi literatürlerinde ‘Armageddon’ derler. Savaşın olacağı bölge Tel Aviv yakınlarında. Hz. İsa’nın gelmesi için de bir kaos olması gerekir. Evanjelikler bu kaosu da İsraillilerin yaratacağına inanırlar. İsrail’i desteklemelerinin arkasında aslında bu inanış yatar. İsrail ne kadar kaos çıkarırsa Hz. İsa’nın gelişinin hızlanacağına inanırlar. ABD’de güçlü ve etkilidirler. Fakat onları dini ve politik olarak eleştiren gruplar da vardır.”
KIYAMETE ZORLAMAK
Prof. Dr. Hilmi Demir (TOBB Üniversitesi, Tarih Bölümü): “Evanjelikler, Yahudilerin liberal kanadıyla değil daha çok ‘ultra-Ortodoks’ denilen daha katı gruplarla ilişkidedir. Armageddon savaşına inanırlar. Bunun için de yoğun bir politik türbülans gerekir. Bu savaşa hazırlanmayı dini bir görev bilirler. Bu hazırlığın içinde her türlü kaos, savaş var. ‘Tanrı’yı kıyamete zorlamak’ kavramı bu düşünceden çıkıyor.”
SİYONİST HIRİSTİYANLAR
Prof. Dr. Nuh Arslantaş (Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi): “Evanjelistler, kendilerini ‘Siyonist Hıristiyan’ olarak da tanımlar. Bu inanca göre İsa Mesih’in gelişini hızlandırmak için Ortadoğu’daki her türlü siyasal karışıklık, kaos ve savaş bir fırsattır. İsrail’e biçilen rol ise, bölgede galip gelip ‘vaat edilen toprakları’ işgal etmesi, Kudüs’teki Mescid-i Aksa’yı yıkması, yerine III. Yahudi mabedini inşa etmesi… Dini metinlerinde ve vaazlarında bunları kendileri ifade ediyorlar.”
