Türk yapımı turbofan motorlu insansız savaş uçağı
Baykar Bayraktar Kızılelma, Türkiye merkezli insansız hava aracı üreticisi Baykar Teknoloji tarafından tasarım ve geliştirme çalışmaları devam eden, turbofan motorlu ve stealth özelliklere sahip insansız savaş uçağıdır.
11 Kasım 2021 tarihinde SahaExpo etkinliğinde Baykar ile Ukraynalı Ivchenko-Progress arasında AI-322F Turbofan Motor Tedarik Anlaşması ve AI-25TLT Turbofan Motor Entegrasyon Sözleşmesi imzalanmıştır. Kızılelma’nın farklı turbofan motorlar kullanan varyantlarının geliştirilmesi planlanmaktadır. İlk prototipler ses altı (sübsonik) hızda gidecekken sonraki prototiplerin ses hızının üstüne (süpersonik) çıkması bekleniyor.
Projenin kod adı başlangıçta MİUS (Muharip İnsansız Uçak Sistemi) olmuş; resmî adı Kızılelma ise, 12 Mart 2022 tarihinde kamuoyu ile paylaşılmıştır.
11 Kasım 2021 tarihinde SahaExpo etkinliğinde Baykar ile Ukraynalı Ivchenko-Progress arasında AI-322F Turbofan Motor Tedarik Anlaşması ve AI-25TLT Turbofan Motor Entegrasyon Sözleşmesi imzalanmıştır. Kızılelma’nın farklı turbofan motorlar kullanan varyantlarının geliştirilmesi planlanmaktadır. İlk prototipler ses altı (sübsonik) hızda gidecekken sonraki prototiplerin ses hızının üstüne (süpersonik) çıkması bekleniyor.
Proje isminin açıklanması
Projenin kod adı başlangıçta MİUS (Muharip İnsansız Uçak Sistemi) olmuş; resmî adı Kızılelma ise, 12 Mart 2022 tarihinde kamuoyu ile paylaşılmıştır.
Prototip üretimi
Proje isminin açıklandığı gün Selçuk Bayraktar, ilk Kızılelma prototipinin üretim hattına girdiğini belirtti. Uçuşa hazır olan prototip ise Teknofest 2022 kapsamında ilk kez Samsun’da halka açık şekilde sergilendi.
Tasarım
Baykar’ın Teknoloji Müdürü Selçuk Bayraktar, 4 Ağustos 2021 günü Gebze Teknik Üniversitesi Havacılık ve Uzay Kulübü’nün düzenlediği Havacılık ve Uzay Zirvesi 2 etkinliğinde, Bayraktar Kızılelma MİUS hakkında konuştu ve tasarım konusunda bilgiler verdi.
Gövde
Bayraktar Kızılelma’nın gövdesi, stealth teknolojisine uygun olarak tasarlanmaktadır. Böylece uçağın düşük radar izine sahip olması planlanmaktadır. Dikey kuyruklar ve önde bulunan yatay kontrol yüzeyleri (kanart) sayesinde Kızılelma’nın yüksek manevra kabiliyetine kavuşması hedeflenmektedir.
Gemi üzerine inme kabiliyeti
Kızılelma, kısa pistli uçak gemileri ve LHD gemilerinden iniş kalkış yapabileceği için gövdenin su korozyonuna dayanıklı şekilde üretilmesi beklenmektedir. Gemi üzerine iniş-kalkışların katapulta gerek olmaksızın yapılabilmesi için kanat yapısı özel olarak tasarlanmaktadır.
Varyantlar
Baykar Teknoloji, Samsun’da gerçekleşen Teknofest 2022 kapsamında farklı özelliklere sahip Kızılelma varyantlarının çıkacağını açıkladı. Buna göre operasyona hazır hale gelecek olan ilk sürüm olan Kızılelma-A, Ivchenko-Progress AI-25TLT Turbofan motorlarını kullanıp ses hızının altında seyahat edecekken; AI-322F motorunu kullanan Kızılelma-B varyantı ses üstü hızlarda uçacaktır. Kızılelma-C’nin ise 2 adet AI-322F artyakıcılı motor kullanması beklenmektedir.
Genel özellikler (Kızılelma-A)
Kaynaklar:Baykar Teknoloji
Teknik Özellikler
Mürettebat: Yok
Uzunluk: 14,7 metre (48 ft)
Yükseklik: 3,3 metre (11 ft)
Kanat açıklığı: 10 metre (33 ft)
Kanat alanı: Bilinmiyor
Azami kalkış ağırlığı: 6.000 kilogram (13.000 lb)
Faydalı yük kapasitesi: 1.500 kilogram (3.300 lb)
Güç kaynağı: 1 × Ivchenko-Progress AI-25TLT, artyakıcısız turbofan motor
Artyakıcı olmadan itki gücü: 1 × 16,86 kilonewton (3.790 lbf)
Performans
Seyir hızı: 0,6 Mach – 735 kilometre/saat (397 kn)
Maksimum hız: 0,9 Mach – 1.100 kilometre/saat (590 kn)
Muharebe yarıçapı: 500 deniz mili (930 km)
Operasyonel irtifa: 35.000 fit (11.000 m)
Maksimum irtifa: 45.000 fit (14.000 m)
Havada kalış süresi: 5 saat
G Limiti: Bilinmiyor
Aviyonikler
AESA Radar
Görüş Hattı ve Görüş Hattı Ötesi Haberleşme
Silah Sistemleri
Silah istasyonları: Kızılelma, gövde içinde mühimmat taşıma kabiliyetine sahip olacaktır. Her kanat altında en az 3 mühimmat istasyonu olacağı da tahmin edilmektedir.
Füzeler
Havadan havaya füze
Bozdoğan
Gökdoğan
Havadan karaya füze
Cirit
TÜBİTAK-SAGE Bozok
SOM
Bombalar
MAM-C
MAM-L
MAM-T
Mk81
Mk82
Mk83
Savaşan İHA Tartışmaları
İnsansız uçak sistemleri bütün dünyada aktüel bir hava doktrini tartışmasıdır. 2020 yılının Şubat ayında Florida’da ABD Hava Kuvvetleri bu konuyu merkeze alan bir konferans düzenlemiş; havacılık, yapay zeka, otomasyon alanında çalışan uzmanları da konferansa konuşmacı olarak davet etmiştir. Bu konferansta konuşan Elon Musk, F-35 ve benzeri 5. nesil insanlı savaş uçaklarının gelecekte İHA’lara karşı hiçbir şansı olmayacağını ve geleceğin insansız hava araçlarından ibaret olduğunu belirtmiştir. 2040 yılına ulaşmadan ABD’nin vurucu hava filolarının en az %50’sinin İHA’lardan oluşması beklenmektedir.
