Gelir Tamamlayıcı Aile Bazlı Destek Sistemi
💰 Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz’dan Sosyal Destek Açıklaması: “Gelir Tamamlayıcı Aile Bazlı Destek Sistemi Çalışıyoruz”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Aile ve Nüfus On Yılına Doğru Uluslararası Sempozyumu’nun kapanışında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin demografik yapısındaki düşüşe dikkat çekerek, bu eğilimi tersine çevirmek amacıyla yeni ve entegre bir sosyal destek modelinin hazırlandığını duyurdu.
Yeni Destek Sistemi ve Takvim
Yılmaz, aileleri ekonomik olarak güçlendirecek yeni bir model üzerinde çalıştıklarını açıkladı:
“Bu kapsamda gelir tamamlayıcı aile bazlı bir destek sistemi modelini de çalışıyoruz ve pilot uygulamalarını önümüzdeki yıl (2026) yapıp 2027 ile de daha entegre bir sosyal destek modeline hep birlikte geçeceğiz.”
Demografik Verilerde Kritik Durum
Yılmaz, konuşmasında Türkiye’nin hızla yaşlanan bir ülke haline geldiğine dair çarpıcı verileri paylaştı:
- Doğurganlık Hızı: 2017’de 2,08 olan toplam doğurganlık hızı, 2024’te 1,48’e geriledi. Türkiye, doğurganlık hızı en fazla azalan 5. ülke konumunda. Bu eğilim devam ederse AB ortalamasının altına düşülecek. (Neslin devamı için eşik değer: 2,1).
- Ortanca Yaş: 2000’li yılların başında 24,8 olan ortanca yaş, 2024’te 34,4’e yükseldi. Gelecek 10 yılda bu yaşın 40’a yaklaşması bekleniyor.
- Yaşlı Nüfus: 2023’te %10’un üzerine çıkan 65 yaş üstü nüfus oranının, mevcut eğilimlerle gelecek 20 yıl içinde %20’nin üzerine çıkacağı tahmin ediliyor.
- Nüfus Projeksiyonu: Mevcut şartlar devam ederse nüfusun hiçbir zaman 100 milyona ulaşamayacağı, 2100’lü yıllarda ise 77 milyon civarına gerileyeceği öngörülüyor.
Alınan ve Planlanan Politika Tedbirleri
Demografik yapıyı koruma hedefiyle hayata geçirilen ve geliştirilen adımlar şunlardır:
Alan Uygulanan / Planlanan Destek Ekonomik Destek Tek seferlik doğum desteği 5.000 TL’ye çıkarıldı. İkinci çocuğa 5 yaşına kadar aylık 1.500 TL, üçüncü çocuğa ise aylık 5.000 TL düzenli ödeme yapılıyor. Evlilik Desteği Aile ve Gençlik Fonu kuruldu. Faizsiz kredi desteği 2026’dan itibaren artırılacak. 18-25 yaş arasındakilere 250.000 TL, 26-29 yaş arasındakilere 200.000 TL destek verilecek. Doğum Politikası Sezaryen oranının OECD ülkelerinde %28 iken Türkiye’de %61,2 olmasından dolayı, normal doğumu teşvik edici politikalar ve sağlık sisteminde daha fazla ebe istihdamı kararı alındı. Konut ve Çalışma 500 bin sosyal konut projesinde gençlere %20, 3 çocuk ve üzeri ailelere %10 kota tahsis edildi. Çalışan annelere destekler (izinler, esnek çalışma modelleri) geliştiriliyor. Yasal Düzenleme Adalet Bakanlığı koordinasyonunda, aile karşıtı, nüfus karşıtı düzenlemeler varsa tespit edilip dönüştürülmesi için mevzuat çalışmaları yürütülüyor.
Yılmaz, son olarak 2025’in “Aile Yılı” ve 2026-2035 döneminin “Aile ve Nüfus On Yılı” ilan edilmesinin, bu alandaki uzun vadeli stratejik bakışın bir göstergesi olduğunu vurguladı.