Kadın Çiftçilere 10 Milyar Destek

Tarım ve Orman Bakanlığı’nca kırsal kalkınma ve kredilendirme programları kapsamında 280 bin 643 kadın çiftçiye yaklaşık 10 milyar TL’lik destek verilerek, binlerce kişiye istihdam sağlandı.

Kadınların tarımsal alanda, gıda üretimi ve güvenliğindeki önemi nedeniyle her yıl 15 Ekim, ‘Dünya Kadın Çiftçiler Günü’ olarak kutlanıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı da kırsalın yeniden ayağa kaldırılması ve üretimin canlandırılması için kadın çiftçilere pozitif ayrımcılık yaparak, farklı programlarla destekliyor. Kırsal kalkınma ve kredilendirme programları kapsamında şimdiye kadar 280 bin 643 kadın çiftçi kırsalda desteklenip, yaklaşık 10 milyar liralık hibe sağlandı. Kadın çiftçilerin geliştirdiği, bakanlık tarafından desteklenen projelerle binlerce kişiye de istihdam sağlanmış oldu.

KADIN ÇİFTÇİLERE İLAVE PUAN

Bu kapsamda bakanlığa bağlı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, ‘Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı’ (KKYDP) kapsamında kadın girişimcilere büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı üretiminde ahır/ağıl ve kümes yapımı projelerinde 8 ilave puan, arıcılık ve arı ürünleri, el sanatları, su ürünleri ve ipek böceği alet/ekipman alımı projelerinde 15 puan verilerek öne çıkmaları sağlandı. Bu program ile 2006-2022 yıllarında 640 kadın çiftçiye 108 milyon TL hibe desteği verilerek 240,7 milyon TL’lik yatırım gerçekleştirilmesine ve 2 bin 50 kişinin istihdamına katkıda bulunuldu.

‘Kırsalda Uzman Eller Projesi’ kapsamında kırsal alanda yaşayan; tarım, hayvancılık, ormancılık, gıda ve su ürünleri eğitimi veren meslek yüksekokulları veya üniversitelerin bu bölümlerinden mezun kadın girişimcilere de tarımsal, su ürünleri üretimi ile yöresel ürünler, tıbbi ve aromatik bitki üretimi ile bu ürünlerin işlenmesi, depolanması, paketlenmesine yönelik girişimlerde bulunan kadınlara da 100 bin TL’ye kadar hibe ödemesi yapıldı. Proje değerlendirmelerinde kadınlara +5 puan verilerek öncelik sağlandı. Bu kapsamda, 2020 yılında kabul edilen 98 projenin 44’ü kadın girişimciler tarafından gerçekleştirildi, 4,4 milyon TL hibe ödemesi yapıldı. Kadınlara yapılan pozitif ayrımcılık ile projeye başvuru yapan kadın oranı yüzde 28 olmasına rağmen, proje uygulayan kadın oranı yüzde 45’e ulaştı. ‘Genç Çiftçi Projelerinin Desteklenmesi Programı’ kapsamında da 2016-2018 yılları arasında 47 bin 775 genç çiftçiye 1,43 milyar TL hibe desteği sağlanırken, bunların 28 bin 783’ü kadınlar tarafından uygulandı ve 863,4 milyon TL hibe desteği verildi.

KADIN ÇİFTÇİLERE PRİM İNDİRİMİ

Kadın çiftçiler, bakanlık tarafından tarım sigortaları poliçelerinde yüzde 5 prim indirimiyle desteklendi. Bu kapsamda uygulamanın başladığı 2018’den 2022 Ekim ayına kadar 232 bin 546 kadın çiftçiye, 668 bin 474 adet poliçe için 58 milyon TL prim indirimi sağlandı. 2023 yılından itibaren kadın çiftçilere prim indiriminin artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülüyor.

Bakanlık tarafından kırsalı korunan, yaşanan ve üreten alanlar haline getirmeye yönelik çeşitli destek ve teşvikler de yapılıyor. Bu doğrultuda ‘Kırsal Dezavantajlı Alanlar Kalkınma Projesi’ (KDAKP) ve ‘Göksu Taşeli Havzası Kalkınma Projesi’nde (GTHKP) şimdiye kadar toplam 12 bin 639 kadına ve 4 bin 400 gence hizmet sağlandı. Bu kapsamda, sözleşmeli tarım modeli olarak adaçayı tarlası, mantar, çilek, sebze seraları, süt sağma ve krema makineleri, tekstil makineleri, şıra makinesi, kurutma tezgâhları, pat pat makineleri, arıcı ve çoban barınakları alanlarında destek verildi. Reisi kadın olan hanelere yüzde 80, çok yoksul hanelerdeki kadınlara yüzde 100 oranında destek sağlandı. Yoksul kadınlara yönelik yüzde 100 destek olarak özel paket planlandı. Bu paket doğrultusunda kadınların eğitim alması, iş sahibi olması ve refah seviyesinin artırılması sağlanıyor.

SÜT ÜRETİMİNDEN ARICILIĞA HER ALANDA DESTEK

Kadın ve genç yatırımcılara süt ve et üretimi, su ürünleri yetiştiriciliği, meyve sebze ürünlerinin işlenmesinden kırsal turizm faaliyetlerine, arıcılıktan zanaatkârlığa birçok alanda destek sağlandı. Bu kapsamda 2011 yılından bu yana desteklenen toplam kadın yatırımcı proje sayısı 4 bin 910 olurken, aynı dönemde bu projelere ilişkin toplam yatırım tutarı 5,1 milyar TL’ye ulaştı. Bu yatırımlar sonunda kadın yatırımcı projelerine ödenen hibe tutarı ise 3 milyar TL’yi bulurken, projelerde sağlanan istihdam sayısı 12 bine ulaştı. 2010 yılında başlayan mikro kredi uygulamalarında 2021 yılı sonuna kadar 1095 kadına 11,8 milyon TL destek verildi. 2022 yılı için mikro kredi üst sınırı 18 bin TL olarak belirlenirken, verilen kredinin yüzde 20’si hibe olurken, geri kalan tutar faizsiz olarak 3 yılda 3 eşit taksitte geri alınıyor. 2022 yılında ise 30 orman köylüsü kadına 402 bin 300 TL destek sağlandı.

BAKAN KİRİŞCİ: KADINI KIRSALDA TUTAMAZSAK AİLEYİ DE TUTAMAYIZ

Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci de toplumun yarısını oluşturan kadının, Türkiye’nin kadim kültüründe ayrı yeri olduğunu belirtti. Dünyanın en eski kadın teşkilatlarından ‘Bacıyn-ı Rum’un Anadolu Selçukluları tarafından kurulup geliştirildiğini anımsatan Kirişci, “Kadın, bu manada bizim için çok ayrı bir ehemmiyete sahiptir” dedi.

Kırsalın ayağa kaldırılması, burada üretimin canlandırılması ve artırılmasının yegane yolunun, kırsal kalkınmadan geçtiğini vizyon olarak ortaya koyduklarını kaydeden Bakan Kirişci, “Kadını kırsalda tutamazsak aileyi de tutamayız. Bu takdirde özlediğimiz, arzuladığımız üretim hedefimizi gerçekleştiremeyiz. Bundan dolayı kadın çiftçilerimiz, kırsal kalkınmanın hayata geçirilmesinde çok büyük önem taşıyor” açıklamasında bulundu.

Bakan Kirişci, ‘Kadın çiftçiye destek’ sözünü lafta bırakmadıklarına da işaret ederek “Şayet bir projede kadın varsa, buna ek puanlar veriyoruz. Dolayısıyla kadın çiftçilerimiz için fırsat eşitliği noktasındaki eksik ve noksanlarımızı telafi ederken pozitif ayrımcılık noktasında da onlardaki girişimcilik ruhunun gelişmesi, müteşebbis olmaları, tarlada, bağda, bahçede, ahırda, ağılda, kümeste bütün tarımsal üretim alanlarında faaliyet göstermeleri için desteklerimizi sürdürmeye kararlıyız” dedi.

3,6 MİLYON KADIN ÇİFTÇİYE EĞİTİM

Tarım ve Orman Bakanlığı, 2003 yılından bu yana tarım, ev ekonomisi ve sosyal konularda 3 milyon 620 bin 424 kadın çiftçiye yüz yüze ve uzaktan eğitim verdi.

Eğitim ve Yayın Daire Başkanlığı bünyesinde yürütülen çalışmalar kapsamında, çeşitli alanlarda toplam 750 bin tarımsal eğitim, yayım, bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmasıyla 15 milyon çiftçiye ulaşıldı.

Eğitimlerde kadın ve gençlerin etkin şekilde yer almasına büyük önem veriliyor. Kadın çiftçilerin bilgi ve becerilerini artırarak, sürdürülebilir tarımsal faaliyetlerin yapılması ve kaliteli ürün artışının sağlanması amacıyla çeşitli eğitimler düzenleniyor. Bağcılıktan hayvancılığa, meyvecilikten seracılığa, arıcılıktan ipekböcekçiliğine kadar birçok tarımsal konuda çeşitli yayım teknikleri kullanılarak 81 ilde eğitimler veriliyor.

Ayrıca kadın çiftçilerin sosyal yaşantılarını modern hayat seviyesine ulaştırmak, onları sosyoekonomik yönden geliştirmek için ev ekonomisi ve çeşitli sosyal konularda da (aile kaynakları ve yönetimi, beslenme, çocuk gelişimi ve eğitimi, el sanatları gibi) eğitim çalışmaları yürütülüyor. 2003 yılından bu yana kırsalda tarım, ev ekonomisi ve sosyal konularda 3 milyon 620 bin 424 kadın çiftçi yüz yüze ve uzaktan eğitim aldı.

81 İLE YÖNELİK PROJELER DEVREDE

Eğitim faaliyetlerinde öne çıkan çalışmalardan Kadın Çiftçiler Tarımsal Yayım Projesi, eğitimlerde kırsalda kadına yönelik birçok çalışmanın çatısını oluşturuyor. 2002’ye kadar 19 ilde yürütülen proje, daha sonra 81 ile yaygınlaştırıldı. Bu kapsamda, proje bazında eğitimlerin yanında fide, fidan, arıcılık malzemeleri, süt sağım makineleri gibi girdi temini de yapılarak projeler desteklendi.

Proje kapsamında 10 bin 968 çiftçi toplantısında, 120 bin 716 kadın çiftçi eğitim aldı. Projeyle 3 program yürütüldü. Tarımda Kadın Girişimciliğinin Güçlendirilmesi Programı’nda 5 bin 292 kadın çiftçiye girişimcilik eğitimi verildi.

Kadın Çiftçilere Yönelik İl Özel Projeler Programı’nda 43 özel proje ile 2 bin 608 kadın çiftçiye proje konularına göre eğitim imkânı tanındı. 450 kadın çiftçinin işletme, atölye ve kooperatif kurmaları sağlandı.

Kadın Çiftçiler Tarımsal Yeniliklerle Buluşuyor Programı’nda ise 180 tarımsal yayım projesi ile 8 bin 670 kadın çiftçi eğitim aldı ve çeşitli faaliyetlerden faydalandı.

KOOPERATİFÇİLİĞE DESTEK

Bakanlık tarafından desteklenen ortaklar mülkiyetinde tarımsal kalkınma kooperatiflerinin bulundukları yerlerdeki kadın çiftçilere yönelik olarak, genel kooperatifçilik ve kooperatiflerin faaliyet alanlarına ilişkin konularda 2004’ten itibaren eğitimler düzenlendi. Kadın çiftçilere pozitif ayrımcılık yapılarak Bakanlık desteklerinden öncelikli olarak faydalanmaları sağlandı. 91 bin 801 kadın çiftçiye kooperatifçilik konusunda eğitim verildi.

KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİNDE ÖNCELİK

Kadınların tarım sektöründe daha fazla yatırım yapmaları da destekleniyor. Bu kapsamda kırsal kalkınma desteklerinde kadınlara öncelik veriliyor.

Yüzde 50 hibeli Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında, proje sahibinin kadın çiftçi olması veya tarımsal amaçlı kooperatif ve birlik üyesi olması durumlarında ilave puan veriliyor.

Kadınların yatırımlarını öne çıkarmak için IPARD proje seçiminde ilave puan uygulanıyor.

KADIN KOOPERATİFLERİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ

Öte yandan, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Türkiye Ziraat Odaları Birliği ile 2012 yılında yapılan “Kadın Çiftçi Eğitimi İşbirliği Protokolü” ile kooperatifçilik, girişimcilik, liderlik, iklim değişikliği, sosyal güvenlik, toplumsal cinsiyet eşitliği ve ihtiyaç duyulan tarımsal konularda 8 bin 568 kadın çiftçiye eğitim sağlandı.

Tarım ve Orman Bakanlığı, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı arasında 2018 yılında kadın kooperatiflerinin güçlendirilmesi, sürdürülebilirliklerinin sağlanması, kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesi, görünürlüklerinin artırılması, yaygınlaştırılması ve kadınların kooperatifler yoluyla ekonomik ve sosyal hayata etkin katılımı konularında iş birliği yapılması amacıyla protokol imzalandı.

Protokolle gerçekleştirilen 193 çalıştay, eğitim ve bilgilendirme toplantıları ile 10 bin 903 kişiye ulaşıldı.

“KADINLARIMIZI DESTEKLİYORUZ”

Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, toplumun yarısını oluşturan kadınların Türkiye’nin geleceği için çok büyük bir değer olduğunu söyledi.

Kadın istihdamını ve girişimciliğini desteklediklerini vurgulayan Kirişci, bunu sosyal ve ekonomik kalkınmanın olmazsa olmazlarından biri olarak gördüklerini dile getirdi.

Kirişci, tarım için yapılan her çalışmanın sonuna kadar yanında olduklarını belirterek şunları kaydetti:

“Kadınlarımız söz konusu olduğunda desteklerimizi daha da artırma konusunda bir hassasiyete sahibiz. Kadınlar için her alanda fırsat eşitliğini sağlamak görevimizdir. Bu hem kadın hakkı hem de kadına verilen değerin gereğidir. Bunun için kadını her alanda güçlendirecek çalışmalara özel önem veriyoruz. Bu noktada elbette hepimize ayrı ayrı önemli sorumluluklar düşüyor. Yapacağımız iş birlikleriyle toplumsal bir sinerji oluşturmak, bunu sahaya taşımak amacındayız. Bu nedenle kadın çiftçilerimize, girişimcilerimize ve üreticilerimize destekler veriyoruz. Bakanlık olarak bu desteklemelerden olumlu sonuçlar alıyoruz.”