Kedilerden bulaşan parazit: Toksoplazma nedir, toksoplazma belirtileri nelerdir?
Toksoplazma olarak adlandırılan parazit türü önlem alınmadığı takdirde dönem dönem tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor. Körlük, beyin hasarı ve büyüme geriliği gibi riskli durumlara neden olan bu parazit bir kez atlatıldığı takdirde hastaya bağışıklık kazandırıyor.
Peki, toksoplazma tam olarak nedir ve bu hastalıktan korunmak için neler yapılması gerekir?
Toksoplazma parazitin hastalara zarar vermesiyle birlikte çeşitli dönemlerde gündem olmaya devam ediyor. İşte toksoplazma ile ilgili bilinmesi gereken tüm detaylar ve hastalıkta dikkat edilmesi gerekenler…
TOKSOPLAZMA NASIL BULAŞIR?
Toksoplazma insana 3 temel şekilde bulaşıyor:
1-) Enfekte bir kedinin dışıkısı ile temas edip daha sonra bu temasın gerçekleştiği eli yıkamadan ağza götürmek
2-) Enfekte bir hayvanın etini iyice pişirmeden yemek
3-) Enfekte bir anne adayından hamilelik sırasında bebeğine bulaşması
TOKSOPLAZMA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Op. Dr. Mumcu, “Toksoplazma enfeksiyonları erişkinlerde genelde pek belirti vermez. Çoğu zaman doktora gitme gereksinimi doğurmayan hafif bir soğuk algınlığı şeklinde atlatılır.” Diyerek sözlerini şöyle sürdürüyor: “Hafif kas ve eklem ağrıları, halsizlik, yorgunluk, lenf düğümlerinde şişlik gibi belirtiler görülebilir. Belirtiler birkaç hafta ile birkaç ay içinde kendiliğinden geriler. Çok nadiren göz enfeksiyonlarına neden olabilir. Bağışıklık sistemi baskılanmış lösemi, lenfoma, AIDS hastaları ile organ nakli yapılan hastalarda çok daha ağır seyredebilir ve hatta ölümlere neden olabilir.”
TOKSOPLAZMADAN KORUNMAK İÇİN NELER YAPMALI?
• Ellerinizi sık sık yıkayın.
• Eğer toprak ile uğraşıyorsanız mutlaka eldiven giyin
• Çiğ ya da az pişmiş et yemeyin (salam sucuk vb)
• Çiğ et ile temas ettikten sonra mutlaka ellerinizi yıkayın
• Çiğ et kestiğiniz bıçak ile iyice yıkamadan başka bir madde kesmeyin
• Çiğ et kestiğiniz kesme tahtalarını iyice yıkamadan üzerinde başka bir işlem yapmayın
• Çiğ sebze ve meyveleri mutlaka çok iyi yıkayın
• Tercihen dışarıda yeşil yapraklı salataları yemeyin
• Pastörize edilmemiş süt içmeyin bu tür sütlerden üretilmiş ürünleri kullanmayın
• Evde kedi varsa kumunu siz değiştirmeyin
• Kedinin kumunun 24 saat aralıklarla mutlaka değişmesini sağlayın
• Kedinizi dışarı bırakmayın
• Kedinize çiğ et yedirmeyin
GEBELİKTE TOKSOPLAZMA TEHLİKELERİ
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ali Ergün’ün konu ile ilgili yaptığı açıklama şöyle; Toksoplazma gebeliğin başlarında bebeğe daha yüksek oranda geçerken ilerleyen dönemlerde bu geçiş daha az olur. Ancak bebekte hasarlanma riski başlarda daha azken gebelik ilerledikçe geçiş oranı azalmakla beraber, eğer bebek enfekte olursa daha ağır hasar bırakır. Yaygın olarak bilinenin aksine, düşükten ziyade bebekte beyin hasarı, körlük ve büyüme geriliği gibi, daha geç dönemde ortaya çıkan kalıcı hasarlanmalara yol açar. Ergün, bu nedenle gebeliğin başında hastalık belirlendiğinde tedavinin gerçekleştirildiğini dile getirerek, Ülkemizde anne adaylarının yaklaşık yarısı bu hastalığı önceden geçirmiş olup, hastalığa karşı bağışıklığıdır diye konuştu. Tabii ki sebze salataların iyi yıkanması, etlerin mutlaka pişirilerek tüketilmesi halinde hastalığı alma riski ortadan kalkar. Bunun dışında parazitin asıl kaynağı olan kedilerle temastan da uzak durulmalı. Evde beslenen kedilerin aşılı olduğu ve risk olmadığı fikri yanlıştır, çünkü toksoplazmanın aşısı yoktur. Buna rağmen, kediler yılda sadece 2-3 hafta parazit saçtıklarından, parazite maruz kalma riski evdeki kediden ziyade çevreden olduğu da bir gerçektir. Gebelerde bu testlerin yaygın olarak yapılmasına ve halkımızın bu duruma karşı genellikle bilgi sahibi olmalarına rağmen, hastalığın tespiti halinde gebeliğin sonlandırılması gerektiği fikri tamamen yanlıştır. Çünkü hastalığın sadece annede mi olduğu yoksa bebeğe de geçip geçmediği yapılacak ileri düzey test sonrası netleşir.
