Samanyolu’nun Dış Diskinde Dev Kozmik Dalga Tespit Edildi

🌌 Samanyolu’nun Dış Diskinde Dev Kozmik Dalga Keşfi: Geçmişteki Çarpışmanın İzi Ortaya Çıktı!

Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Gaia uydusundan gelen yeni veriler, Samanyolu galaksisinin dış bölgelerinde devasa bir “dalgalanma” olduğunu gösterdi. Bilim insanları, galaksi merkezinden dışa doğru yayılan bu dikey hareketliliğin, Samanyolu’nun geçmişte Sagittarius cüce galaksisi gibi başka bir galaksiyle yaşadığı büyük bir çarpışmanın sonucu olabileceğini düşünüyor.

İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü’nden Eloisa Poggio liderliğindeki bir araştırma ekibi, Samanyolu’nun sanılandan çok daha dinamik bir yapıya sahip olduğunu kanıtlayan çarpıcı bulgulara ulaştı. Ekip, galaksinin dış diskinde yer alan yaklaşık 17 bin genç dev yıldız ve 3 bin 400 Cepheid yıldızının hareketlerini inceledi.

🌊 Gölete Atılan Taşın Halkaları Gibi

İnceleme sonucunda, bu yıldızların yukarı-aşağı yönlü hızlarında düzenli bir “dalga hareketi” olduğu tespit edildi. Araştırmacılar, bu devasa kozmik dalgayı, bir göle atılan taşın ardından su yüzeyinde oluşan halkalara benzetiyor.

• Dalganın Büyüklüğü: Dalganın genliği, yani yukarı ve aşağı yönlü salınım miktarı, galaksi merkezinden uzaklaştıkça artış gösteriyor.
• Galaksi Eğrildi: Gaia verileri, Samanyolu’nun düz ve sakin bir disk yerine, eğrilmiş ve dalgalı bir yapıda olduğunu bir kez daha doğruladı. Bu dalgalanmanın, başlangıçta galaksinin gaz tabakasında oluşup daha sonra genç yıldızlara da aktarılmış olabileceği düşünülüyor.

💥 Tetikleyici: Sagittarius Cüce Galaksisi mi?

Bilim insanları, bu dev kozmik dalgayı tam olarak neyin başlattığını henüz kesinleştiremedi. Ancak en güçlü teori, Samanyolu ile hâlen etkileşimde olan Sagittarius cüce galaksisi.

Uzmanlar, tıpkı gölete atılan bir taş gibi bu küçük galaksinin Samanyolu diskinin içinden geçmiş olabileceğini ve bu geçişin galaksi boyunca bu dikey dalgalanmaları oluşturmuş olabileceğini tahmin ediyor.

Astronomy & Astrophysics dergisinde yayımlanan bu yeni bulgular, Samanyolu’nun hareketsiz bir yapı değil, hâlâ yaşayan ve çarpışmaların izlerini taşıyan dinamik bir galaksi olduğunu gözler önüne serdi.

Araştırmacılar, 2026 yılında yayımlanması beklenen Gaia’nın dördüncü veri seti (DR4) ile bu dalganın kaynağını ve hangi galaktik yapıyla bağlantılı olduğunu daha net belirlemeyi hedefliyor.